Rusya’nın Ukrayna’yı işgalini eleştiren Rus yönetmen Yevgenia Berkovich ve oyun yazarı Svetlana Petrichuk, oyunlarında “terörü meşrulaştırdıkları” gerekçesiyle 6 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Moskova’da bir mahkeme Pazartesi günü tiyatro yönetmeni Yevgenia Berkovich ve oyun yazarı Svetlana Petrichuk’u, Rus kadınlarının Suriye’de IŞİD üyeleriyle evlenmesini konu alan bir oyunda “terörü meşrulaştırma” suçlamasıyla altı yıl hapis cezasına çarptırdı.
Berkovich ve Petrichuk, “Cesur Şahin Finist” gösterisi nedeniyle bir yılı aşkın süredir tutuklu bulunuyordu.
Hapis cezalarına ek olarak, her iki kadına da serbest bırakılmalarının ardından üç yıl süreyle “herhangi bir web sitesi işletmek” yasağı getirildi.
Rus RBK gazetesinin haberine göre savcı, “aşırı saldırgan İslami ideolojilere” sahip olduğunu söylediği sanatçıların IŞİD’e karşı “olumlu bir algı” yarattığını söyledi.
Bir yıldan fazla süredir tutuklu bulunan Berkovich ve Petrichuk, kendilerine yöneltilen suçlamaları defalarca reddetti.
Duruşmalardan birinde Berkovich mahkemeye “terörü önlemek için gösteri yaptığını” söylerken, Petrichuk da aynı ifadeyi savundu.
Sanatçıların avukatları, gösterinin Rusya Kültür Bakanlığı tarafından desteklendiğini ve Rusya’nın en prestijli tiyatro ödülü olan Altın Maske ödülünü iki kez kazandığını belirtti.
Petrichuk’un avukatı, oyunun 2019 yılında Sibirya’daki bir kadın hapishanesinde mahkûmlara okunduğunu ve Rusya devlet hapishane teşkilatının internet sitesinde oyunu övdüğünü hatırlattı.
Sanatçıların Mayıs 2023’te tutuklanması ülkenin sanat camiasında öfkeye yol açtı.
Bağımsız Rus gazetesi Novaya Gazeta, çalışmanın “kesinlikle terörle mücadele konusunda net bir fikir verdiğini” söyleyerek bir imza kampanyası başlattı. Gazetenin yönetmen ve oyun yazarına destek mektubu, gözaltına alındıktan sonra 16 binden fazla kişi tarafından imzalandı.
Düzinelerce Rus aktör, yönetmen ve gazeteci de Berkovich ve Petrichuk’un serbest bırakılması çağrısında bulunan açıklamalara imza attı.
İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün (HRW) Avrupa ve Orta Asya’dan sorumlu direktör yardımcısı Rachel Denber, Berkovich’in Rusya’nın Ukrayna’yı işgalini eleştiren şiirlerine değindi.
Denber, sosyal medya platformundan yaptığı açıklamada
İlk gözaltına alınmalarının ardından Uluslararası Af Örgütü, ikilinin derhal serbest bırakılması çağrısında bulundu. Örgüt, iki sanatçının “sadece ifade özgürlüğü haklarını kullandıkları için hedef alındığını” söyledi.
Rusya’nın Şubat 2022’de Ukrayna’yı işgal etmeye başlamasının hemen ardından Kremlin, Sovyet döneminden bu yana görülmemiş bir şekilde muhalefete baskı uygulamaya başladı.
Özellikle Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırganlığına karşı çıkanları hedef almanın yanı sıra, savaşa yönelik her türlü eleştiri fiilen suç sayıldı.
Muhalif siyasi figürler ve gazetecilerin yanı sıra yazar, şair ve yönetmen gibi sanatçılara da çeşitli yaptırımlar uygulandı.
Geçtiğimiz Şubat ayında, Memorial İnsan Hakları Merkezi’nin 70 yaşındaki Nobel Barış Ödülü sahibi Oleg Orlov, Ukrayna’daki savaşı eleştirdiği için 30 ay hapis cezasına çarptırıldı.