Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline ilişkin endişelerin arttığı 2021 yılına kıyasla 20’den fazla NATO üyesi ülke savunma harcaması hedeflerine ulaştı.
Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Pazartesi günü ABD’nin başkenti Washington DC’de yaptığı konuşmada, NATO’nun 32 üye ülkesinden 23’ünün bu yıl savunma harcaması hedefine ulaştığını söyledi.
Stoltenberg, başkentteki bir araştırma merkezi olan Wilson Center’da yaptığı konuşmada, “Avrupalılar kolektif güvenlik için birkaç yıl öncesine göre daha fazlasını yapıyor” dedi.
Stoltenberg daha sonra Beyaz Saray’da ABD Başkanı Joe Biden ile bir araya geldi.
Biden, Stoltenberg’in görev süresi boyunca NATO ittifakının “her zamankinden daha büyük, daha güçlü ve daha birlik içinde” hale geldiğini belirterek, “dostum” dediği Stoltenberg’in bir dönem daha görev yapması arzusunu dile getirdi.
Görev süresi Ekim ayında dolacak olan Stoltenberg, 2014 yılından bu yana NATO Genel Sekreteri olarak görev yapıyor.
NATO’nun son yıllardaki küresel rolüne değinen Biden, “Birlikte Rusya’nın Avrupa’daki saldırganlığını caydırdık. NATO’nun doğu kanadını güçlendirdik ve NATO topraklarının her santimetrekaresini savunacağımızı açıkça ortaya koyduk.”
NATO üyeleri geçen yıl gayri safi yurt içi hasılalarının (GSYH) en az %2’sini savunmaya ayırma konusunda anlaşmışlardı. Harcamalardaki bu artış Ukrayna’daki savaşla ilgili endişeleri yansıtıyordu.
Rusya sınırındaki Polonya ve Estonya, bu yıl GSYİH’lerinin yüzde 4’ünden fazlasını savunmaya harcama konusunda ABD’nin önünde yer aldı.
NATO’nun açıkladığı verilere göre Avrupa’ya üye ülkeler ve Kanada’nın savunma harcamaları 2024 yılında yüzde 18 civarında artacak. Bu, son yıllarda savunma harcamalarında görülen en büyük artış olarak kayıtlara geçti.
Türkiye, Almanya, Hollanda ve Norveç ilk kez yüzde 2 hedefine ulaşan ülkeler arasında yer alıyor.
Bazı ülkeler, kampanya konuşmalarında savunma harcaması hedeflerine ulaşamayan NATO üyelerini savunmayacağını söyleyen eski Başkan Donald Trump’ın yeniden seçilme şansından da endişe duyuyor.
Stoltenberg gazetecilere verdiği demeçte, “ABD yönetimlerinin değişmesi, ABD müttefiklerinin çok az harcama yaptığı konusunda kesinlikle haklı. Ancak iyi haber şu ki bazı şeyler değişiyor.”
NATO liderleri önümüzdeki ay Washington’da buluşacak
Stoltenberg’in ABD Başkanı Biden’ı ziyareti, önümüzdeki ay başkent Washington’da yapılması beklenen NATO liderler zirvesinin temellerini atıyor.
Zirvenin odak noktası, Rusya’ya karşı savaş gücü açısından yetersiz olan Ukrayna konusunda NATO ve üye ülkelerin neler yapabileceği olmalı. Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskyj’in ülkesini NATO’ya dahil etme talepleri şu ana kadar yanıtsız kaldı.
Stoltenberg ayrıca Ukrayna’ya destek yönündeki çabalarından da bahsetti. Bu çabalar arasında NATO’nun Ukrayna’nın nihai üyelik sürecini kolaylaştırmasının yanı sıra ABD’nin Ukrayna’ya F-16 savaş uçakları sağlama ve Ukraynalı pilotları eğitim için ABD’ye getirme planları da yer alıyor. Ayrıca NATO ülkeleri de Ukrayna ordusuna güncel silah ve eğitim sağlayarak destek verme çabaları arasında yer alıyor.
Ukrayna’nın NATO üyeliğinin, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i gelecekte yeniden ülkeyi işgal etmekten caydıracağını savunan Stoltenberg, şöyle konuştu: “Amaç, Ukrayna’yı, zamanı geldiğinde, fikir birliğine varıldığında hemen üye olabilecek şekilde üyeliğe yaklaştırmaktır. ” Çatışmalar sona erdiğinde Ukrayna’nın NATO üyeliğinin “savaşa gerçekten son vereceğini” söyledi.