Beyin ve sinir cerrahisi uzmanı Op. Dr. Mehmet Feryat Demirhan beyin pili ile ilgili açıklamalarda bulundu. Öpücük. Demirhan, çoklu ilaç kullanımına rağmen yanıt vermeyen hastalarda genellikle cerrahi yöntem olarak değerlendirilen beyin stimülasyonunun özellikle Parkinson hastalığında umut verici sonuçlar sunduğunu söyledi.
Karın veya göğüs bölgesine çok hassas bir yöntemle yerleştirilen ince tellerle beyin çekirdeğine kadar uzanan bir pilin, düzgün bir elektrik akışı sağlaması mantığına dayanan nörostimülatörün, sinir hücrelerinin yeniden düzenlenmesine yardımcı olduğunu vurgulayan Prof. Demirhan, şunları söyledi: “Beyin pili sayesinde hastaya yerleştirilen elektrotlar hastayla temas etmeden kontrol edilebiliyor ve hastanın şikayetlerini düzeltecek değişiklikler yapılarak hastalık kontrol altında tutulabiliyor. İleri teknolojiler kullanılarak yapılan beyin kalp pili ameliyatları, diğer beyin ve sinir cerrahisi ameliyatlarına göre daha az risk taşır. “Beyin uyarımı ameliyatı geçiren hastaların, özellikle de Parkinson hastalarının yaşam kalitesi, günlük hayatlarına normal bir şekilde devam edebiliyor” dedi.
“Semptomların hafifletilmesinde etkili”
Beyin pili tedavisi, Parkinson hastalığı, epilepsi, vücudun belirli yerlerindeki titreme bozuklukları (esansiyel tremor), vücudun belirli yerlerindeki istemsiz seğirme bozuklukları (distoni), obsesif kompulsif bozukluklar ve majör depresyon gibi rahatsızlıkların tedavisinde ve hastaların tedavisinde kullanılmaktadır. Beyin pili operasyonlarından sonra çok çabuk iyileşir. Günlük hayatlarına dönebildiklerini belirten Op. Dr. Demirhan şunları söyledi:
“Özellikle Parkinson hastalarının ve istemsiz kasılmaları olan hastaların günlük yaşamı bu semptomlara bağlı olarak değişmektedir. Titreme, kasların aşırı kasılması gibi nedenler hastaların hareketlerini kontrol edememelerine neden olur. Beyin pili sayesinde bu semptomları yaşayan hastalar, hastalıklarının ilk dönemlerine geri dönüyor. Beyin uyarımı ameliyatı geçiren hastaların çoğu ilaç dozlarını azaltırken, bazıları da kullandıkları ilaçları tamamen bırakıyor. Beyin uyarımı semptomlar üzerinde etkili olsa da hastalığı tamamen ortadan kaldırmaz. Nörolojik hastalıkların çoğu beynin bazı bölümlerinin hasar görmesi nedeniyle ortaya çıkar. “Beyin pili, hasar gören bu bölgeleri normal durumuna döndürmez ancak bu bölgenin fonksiyon bozukluğuna bağlı olarak gelişen titreme, hareketleri kontrol edememe ve hastanın hareketlerinde yavaşlama gibi semptomların giderilmesinde etkilidir.”
Parkinson hastalarında tercih ediliyor
Op, özellikle Parkinson hastalarında bu semptomların en aza indirilmesinin beyin pili sayesinde sağlandığını söyledi. Demirhan, şunları söyledi: “Hastalığın 10’uncu yılında olan ve Parkinson hastalığı ileri düzeyde olan bireyler, beyin stimülasyon operasyonları sonrasında hastalığın ilk evresine dönebilmektedir. “Gömleğini iliklemek, yemek hazırlamak, ayakkabısını bağlamak gibi günlük aktivitelerini gerçekleştiremeyen ve sosyal hayattan kopan hastalar, yardıma ihtiyaç duymadan günlük yaşamlarını sürdürebiliyorlar” dedi.
Beyin stimülasyonu uygulamalarının amacının, beynin hasar görmüş ve bozulmuş elektriksel aktivitesine düzenli aralıklarla elektriksel uyarı sağlamak olduğunu belirten Op. Dr. Demirhan, şunları söyledi: “Bunun için öncelikle hastaların beyin haritalarının çıkarılması gerekiyor. Harita için MR ve diğer görüntüleme yöntemleri kullanılmaktadır. Daha sonra bu harita dikkate alınarak elektrotların yerleştirileceği alanlar belirlenir ve belirlenen bu alanlara elektriksel aktiviteyi sağlayacak ince teller yerleştirilir. Elektrik stimülasyonunu verecek pil köprücük kemiğinin altına veya göğüs boşluğuna yerleştirilir. “Beyin uyarım ameliyatının genel hatları bu şekilde olsa da ameliyat öncesinde, sırasında ve sonrasında bir takım işlemler yapılıyor” dedi.
“Beyin uyarım ameliyatları hastaları sadece fiziksel değil psikolojik olarak da etkileyebiliyor.”
Ameliyat öncesi hastaların durumunun belirlenmesi için çeşitli tetkik ve muayenelerin yapıldığını belirten Op. Dr Demirhan, şunları söyledi: “Manyetik rezonans görüntüleme ve beyin tomografisi, hastaların beyin haritalarını oluşturmak için kullanılan görüntüleme yöntemleridir. Ayrıca hastaların anesteziye uygunluğunun belirlenmesi için bazı testler de yapılmaktadır. “Hastanın genel durumunu öğrenmek için kan ve idrar tahlilleri yapılıyor.”
Beyin uyarım müdahalelerinin hastaları sadece fiziksel değil psikolojik olarak da etkileyebileceğini vurgulayan Op. Dr Demirhan, şunları söyledi: “Bu nedenle doktorların uygun gördüğü hastalarla psikiyatri görüşmeleri yapılıyor ve hastalar rahatlıyor. “Hastanın tıbbi geçmişi dinlendikten, kullanılan ilaçlar ve bu tetkik ve tetkikler öğrenildikten sonra hasta ameliyata hazır hale gelir” dedi.
Ameliyatın nasıl yapıldığına değinen Op. Dr. Demirhan şu bilgileri verdi:
“Beyin uyarım ameliyatları hasta uyanıkken ya da anestezi altındayken yapılabiliyor. Bu hastanın hastalığına ve doktorun tercihine göre belirlenir. Hasta uyanıkken yapılan ameliyatlarda cerrahlar lokal anestezi uygulanan bölgede küçük bir delik açarak beyin haritasında belirlenen bölgelere elektrotlar yerleştirir. Bu işlem ve elektrotların ayarlanması sırasında hastaların bilinci açık olmasına rağmen herhangi bir ağrı ya da acı hissi oluşmaz. Piller hastaların derisinin altına, genellikle göğüs kafesine yerleştirilir. Bu nedenle hastalara operasyon sırasında herhangi bir ağrı hissetmemeleri için genel anestezi uygulanır. Hastanın anestezi altında uyutulmasıyla yapılan ameliyatta öncelikle hasta uyutulur. Daha sonra etkilenen bölgeye elektrotlar yerleştirilerek aynı seansta pil yerleştirilmesi gerçekleştirilir. Beyin stimülasyon ameliyatları en güvenli beyin ameliyatları arasındadır. Ameliyat süreleri hastadan hastaya değişmekle birlikte ortalama 2 ila 5 saat arasındadır.