Japon bilim insanları dişlerin uzamasına ve yeniden çıkmasına yardımcı bir ilaç geliştirdi

Bugüne kadar dişlerin çocukken uzayıp düştükten sonra yeniden çıktığını biliyorduk. Yani dişler en fazla iki kere uzuyor diye biliniyordu. Ancak yeni yapılan bir araştırma dişlerin üçüncü kez uzayabildiğini ortaya çıkardı.

Japonya’da bir grup bilim insanı dişlerin ergenlik dönemi sonrası yetişkin çağında da uzayabildiğine dair bir ilaç geliştirdiğini duyurdu.

Japonya’nın Osaka kentindeki Kitano Hastanesi Tıbbi Araştırma Enstitüsü tarafından yürütülen araştırmada geliştirilen bir ilaç, doğuştan dişlerinin yapısında sorunu olan, bazı dişleri çıkmayan ya da dişleri normalden daha kısa olan kişilerin bu sağlık sorununu iyileştirmeye yardım ediyor.

Buna göre bazı hastalarda anodonti, yani dişlerin tamamen yokluğu ya da kısa kalması durumu olabilir ve bunun dünyada görülme oranı ortalama yüzde 1’dir. Bu durum genellikle diş çıkmamasının (deri dışı anormallikler- ektodermel dislapzi) yanı sıra saç, tırnak, deri ve salgı bezleri kusurları olarak da ortaya çıkabilir. Bu gibi durumların insan yaşamına olumsuz etkileri genellikle protez ve diş implantları gibi tedavilerle azaltılır.

Ancak alanında ilk olma özelliğine sahip bu ilaç, doğuştan gelen bu etkileri azaltarak hastaların diş yapısını düzeltmeye yardımcı oluyor.

Kitano Hastanesi Tıbbi Araştırma Enstitüsü’nde diş hekimliği ve ağız cerrahisi bölüm başkanı olan Dr. Katsu Takahashi, 90’lı yılların ilk dönemlerinden beri yaklaşık 30 yıldır konuya yoğunlaştığını ve söz konusu ilaç üzerinde çalıştığını kaydetti.

Dr. Takahashi Japon The Mainichi gazetesine verdiği demeçte “Dişlerin uzaması ya da çıkmayan dişlerin yeniden çıkması gibi tedaviler her diş hekiminin hayalidir. Üzerinde çalıştığımız ilaçla bu hayali gerçekleştirebileceğimiz konusunda bir şüphe duymuyoruz.” diye konuştu.

Japonya Tıbbi Araştırma ve Geliştirme Ajansı (AMED) tarafından da desteklenen çığır açıcı diş hekimliği çalışması, “ülke çapında 10’dan fazla tıp kurumu ve araştırma enstitüsünün işbirliğiyle “tamamen veya kısmen dişi çıkmayan hastalara” (tıp dilinde (konjenital Anodonti hastaları) olmayı amaçlıyor.

Dr. Takahashi’nin başında bulunduğu araştırma ekibi, farelerde diş büyümesini sınırladığı tespit edilen USAG-1 adlı bir geni belirledi ve yapılan uygulamalarda “üçüncü nesil” dişlerin (ilk süt dişleri ve ardından çıkan kalıcı yetişkin dişleri) büyümesini sağladı.

Takahashi’nin ekibinin geliştirdiği ilaç, USAG-1 adlı genin olumsuz etkisini ortadan kaldıran bir antikor görevi görüyor. Yapılan deneyler geliştirilen bu antikorların farelerde ve gelinciklerde dişlerin yeniden büyümesini sağladı.

Diş hekimliği dünyasında çığır açıcı nitelikteki bu gelişme 2021 yılında Nature adlı bilimsel dergide yayımlandı ve küresel çapta bilim camiasının dikkatini çekti.

Söz konusu ilacın sadece doğuştan diş sorunu olan kişilerin yanı sıra çürük ya da diğer hastalıklar sebebiyle dişlerini sonradan kaybeden hastalara  da umut olması bekleniyor.

İlacın hastaların kullanımına hazır hale getirilmesi için çalışmalar hızla devam ediyor. Japon medya yayın organı Mainichi’de çıkan habere göre, ilacın güvenliği ve etkinliği sağlandıktan sonra, anodonti (doğuştan dişlerin hiç gelişmeme durumu) belirtileri gösteren 2 ila 6 yaş arası çocukların tedavisine odaklanılacak.

Dr. Takahashi, diş büyütme veya çıkarmaya yardımcı söz konusu ilacının protez ve implant tedavilerine doğal bir alternatif olabileceğini ve yakın bir gelecekte bireylere doğal dişlerini yeniden kazanma imkanı sunabileceğini ifade ediyor.

Söz konusu klinik deneylerin 2024 Temmuz’unda başlaması ve 2030 yılına kadar da ilacın piyasaya sürülerek diş hekimlerinin kullanımına hazır hale gelmesi planlanıyor